Wyszukiwarka
Liczba elementów: 15
Raków jest południowo-wschodnią dzielnicą Częstochowy, położoną na lewym brzegu Warty. Na przełomie XIX i XX wieku wieś rozbudowała się w osadę przemysłową, w której największym pracodawcą była Huta Częstochowa. W okresie międzywojennym Raków stał się częścią Częstochowy. W połowie lat 50. ubiegłego wieku, podczas prac ziemnych związanych z budową wiaduktu na alei Pokoju, odkryto tutaj cmentarzysko ludności kultury łużyckiej. Od razu zainteresowali się nim archeolodzy. W latach 1960-1961 przeprowadzono badania, w wyniku których odsłonięto 69 grobów. W tym czasie podjęto decyzję o objęciu cmentarzyska ochroną. Jego fragment zabezpieczono metodą petryfikacji, wzniesiono pawilon wystawowy i przygotowano ekspozycję. Uroczyste otwarcie muzeum nastąpiło w roku 1965. Obecny, nowoczesny, pawilon wzniesiono na początku XXI wieku. W Rezerwacie Archeologicznym możemy zobaczyć cmentarzysko ludności kultury łużyckiej, które było użytkowane w latach mniej więcej od roku 750 do 550 przed Chrystusem. To okres przejściowy, przypadający na najmłodszy okres epoki brązu i wczesną epokę żelaza. Naukowcy przebadali tutaj 33 pochówki szkieletowe i 22 pochówki ciałopalne. W gablotach wystawienniczych prezentuje się przedmioty, które trafiły do grobów podczas obrzędów pogrzebowych. Zobaczymy więc w nich wyroby ceramiczne (m.in. garnki, misy i czarki), narzędzia (np. noże żelazne czy sierp z brązu), ozdoby z brązu i żelaza (chociażby naszyjniki, szpile, guziczki, bransolety) oraz broń (m.in. żelazne groty włóczni i brązowy grocik strzały).
Raków jest południowo-wschodnią dzielnicą Częstochowy, położoną na lewym brzegu Warty. Na przełomie XIX i XX wieku wieś rozbudowała się w osadę przemysłową, w której największym pracodawcą była Huta Częstochowa. W okresie międzywojennym Raków stał się częścią Częstochowy. W połowie lat 50. ubiegłego wieku, podczas prac ziemnych związanych z budową wiaduktu na alei Pokoju, odkryto tutaj cmentarzysko ludności kultury łużyckiej. Od razu zainteresowali się nim archeolodzy. W latach 1960-1961 przeprowadzono badania, w wyniku których odsłonięto 69 grobów. W tym czasie podjęto decyzję o objęciu cmentarzyska ochroną. Jego fragment zabezpieczono metodą petryfikacji, wzniesiono pawilon wystawowy i przygotowano ekspozycję. Uroczyste otwarcie muzeum nastąpiło w roku 1965. Obecny, nowoczesny, pawilon wzniesiono na początku XXI wieku. W Rezerwacie Archeologicznym możemy zobaczyć cmentarzysko ludności kultury łużyckiej, które było użytkowane w latach mniej więcej od roku 750 do 550 przed Chrystusem. To okres przejściowy, przypadający na najmłodszy okres epoki brązu i wczesną epokę żelaza. Naukowcy przebadali tutaj 33 pochówki szkieletowe i 22 pochówki ciałopalne. W gablotach wystawienniczych prezentuje się przedmioty, które trafiły do grobów podczas obrzędów pogrzebowych. Zobaczymy więc w nich wyroby ceramiczne (m.in. garnki, misy i czarki), narzędzia (np. noże żelazne czy sierp z brązu), ozdoby z brązu i żelaza (chociażby naszyjniki, szpile, guziczki, bransolety) oraz broń (m.in. żelazne groty włóczni i brązowy grocik strzały).
Raków jest południowo-wschodnią dzielnicą Częstochowy, położoną na lewym brzegu Warty. Na przełomie XIX i XX wieku wieś rozbudowała się w osadę przemysłową, w której największym pracodawcą była Huta Częstochowa. W okresie międzywojennym Raków stał się częścią Częstochowy. W połowie lat 50. ubiegłego wieku, podczas prac ziemnych związanych z budową wiaduktu na alei Pokoju, odkryto tutaj cmentarzysko ludności kultury łużyckiej. Od razu zainteresowali się nim archeolodzy. W latach 1960-1961 przeprowadzono badania, w wyniku których odsłonięto 69 grobów. W tym czasie podjęto decyzję o objęciu cmentarzyska ochroną. Jego fragment zabezpieczono metodą petryfikacji, wzniesiono pawilon wystawowy i przygotowano ekspozycję. Uroczyste otwarcie muzeum nastąpiło w roku 1965. Obecny, nowoczesny, pawilon wzniesiono na początku XXI wieku. W Rezerwacie Archeologicznym możemy zobaczyć cmentarzysko ludności kultury łużyckiej, które było użytkowane w latach mniej więcej od roku 750 do 550 przed Chrystusem. To okres przejściowy, przypadający na najmłodszy okres epoki brązu i wczesną epokę żelaza. Naukowcy przebadali tutaj 33 pochówki szkieletowe i 22 pochówki ciałopalne. W gablotach wystawienniczych prezentuje się przedmioty, które trafiły do grobów podczas obrzędów pogrzebowych. Zobaczymy więc w nich wyroby ceramiczne (m.in. garnki, misy i czarki), narzędzia (np. noże żelazne czy sierp z brązu), ozdoby z brązu i żelaza (chociażby naszyjniki, szpile, guziczki, bransolety) oraz broń (m.in. żelazne groty włóczni i brązowy grocik strzały).
Raków jest południowo-wschodnią dzielnicą Częstochowy, położoną na lewym brzegu Warty. Na przełomie XIX i XX wieku wieś rozbudowała się w osadę przemysłową, w której największym pracodawcą była Huta Częstochowa. W okresie międzywojennym Raków stał się częścią Częstochowy. W połowie lat 50. ubiegłego wieku, podczas prac ziemnych związanych z budową wiaduktu na alei Pokoju, odkryto tutaj cmentarzysko ludności kultury łużyckiej. Od razu zainteresowali się nim archeolodzy. W latach 1960-1961 przeprowadzono badania, w wyniku których odsłonięto 69 grobów. W tym czasie podjęto decyzję o objęciu cmentarzyska ochroną. Jego fragment zabezpieczono metodą petryfikacji, wzniesiono pawilon wystawowy i przygotowano ekspozycję. Uroczyste otwarcie muzeum nastąpiło w roku 1965. Obecny, nowoczesny, pawilon wzniesiono na początku XXI wieku. W Rezerwacie Archeologicznym możemy zobaczyć cmentarzysko ludności kultury łużyckiej, które było użytkowane w latach mniej więcej od roku 750 do 550 przed Chrystusem. To okres przejściowy, przypadający na najmłodszy okres epoki brązu i wczesną epokę żelaza. Naukowcy przebadali tutaj 33 pochówki szkieletowe i 22 pochówki ciałopalne. W gablotach wystawienniczych prezentuje się przedmioty, które trafiły do grobów podczas obrzędów pogrzebowych. Zobaczymy więc w nich wyroby ceramiczne (m.in. garnki, misy i czarki), narzędzia (np. noże żelazne czy sierp z brązu), ozdoby z brązu i żelaza (chociażby naszyjniki, szpile, guziczki, bransolety) oraz broń (m.in. żelazne groty włóczni i brązowy grocik strzały).
Raków jest południowo-wschodnią dzielnicą Częstochowy, położoną na lewym brzegu Warty. Na przełomie XIX i XX wieku wieś rozbudowała się w osadę przemysłową, w której największym pracodawcą była Huta Częstochowa. W okresie międzywojennym Raków stał się częścią Częstochowy. W połowie lat 50. ubiegłego wieku, podczas prac ziemnych związanych z budową wiaduktu na alei Pokoju, odkryto tutaj cmentarzysko ludności kultury łużyckiej. Od razu zainteresowali się nim archeolodzy. W latach 1960-1961 przeprowadzono badania, w wyniku których odsłonięto 69 grobów. W tym czasie podjęto decyzję o objęciu cmentarzyska ochroną. Jego fragment zabezpieczono metodą petryfikacji, wzniesiono pawilon wystawowy i przygotowano ekspozycję. Uroczyste otwarcie muzeum nastąpiło w roku 1965. Obecny, nowoczesny, pawilon wzniesiono na początku XXI wieku. W Rezerwacie Archeologicznym możemy zobaczyć cmentarzysko ludności kultury łużyckiej, które było użytkowane w latach mniej więcej od roku 750 do 550 przed Chrystusem. To okres przejściowy, przypadający na najmłodszy okres epoki brązu i wczesną epokę żelaza. Naukowcy przebadali tutaj 33 pochówki szkieletowe i 22 pochówki ciałopalne. W gablotach wystawienniczych prezentuje się przedmioty, które trafiły do grobów podczas obrzędów pogrzebowych. Zobaczymy więc w nich wyroby ceramiczne (m.in. garnki, misy i czarki), narzędzia (np. noże żelazne czy sierp z brązu), ozdoby z brązu i żelaza (chociażby naszyjniki, szpile, guziczki, bransolety) oraz broń (m.in. żelazne groty włóczni i brązowy grocik strzały).
Raków jest południowo-wschodnią dzielnicą Częstochowy, położoną na lewym brzegu Warty. Na przełomie XIX i XX wieku wieś rozbudowała się w osadę przemysłową, w której największym pracodawcą była Huta Częstochowa. W okresie międzywojennym Raków stał się częścią Częstochowy. W połowie lat 50. ubiegłego wieku, podczas prac ziemnych związanych z budową wiaduktu na alei Pokoju, odkryto tutaj cmentarzysko ludności kultury łużyckiej. Od razu zainteresowali się nim archeolodzy. W latach 1960-1961 przeprowadzono badania, w wyniku których odsłonięto 69 grobów. W tym czasie podjęto decyzję o objęciu cmentarzyska ochroną. Jego fragment zabezpieczono metodą petryfikacji, wzniesiono pawilon wystawowy i przygotowano ekspozycję. Uroczyste otwarcie muzeum nastąpiło w roku 1965. Obecny, nowoczesny, pawilon wzniesiono na początku XXI wieku. W Rezerwacie Archeologicznym możemy zobaczyć cmentarzysko ludności kultury łużyckiej, które było użytkowane w latach mniej więcej od roku 750 do 550 przed Chrystusem. To okres przejściowy, przypadający na najmłodszy okres epoki brązu i wczesną epokę żelaza. Naukowcy przebadali tutaj 33 pochówki szkieletowe i 22 pochówki ciałopalne. W gablotach wystawienniczych prezentuje się przedmioty, które trafiły do grobów podczas obrzędów pogrzebowych. Zobaczymy więc w nich wyroby ceramiczne (m.in. garnki, misy i czarki), narzędzia (np. noże żelazne czy sierp z brązu), ozdoby z brązu i żelaza (chociażby naszyjniki, szpile, guziczki, bransolety) oraz broń (m.in. żelazne groty włóczni i brązowy grocik strzały).
Żarki liczą około 7 tysięcy mieszkańców i leżą pomiędzy Częstochową a Zawierciem. Geograficznie należą zarówno do Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, jak i Obniżenia Górnej Warty. W pobliżu miasta najlepiej widoczna staje się ciekawostka geologiczna, zwana questą jurajską. Historia Żarek rozpoczęła się w czasach średniowiecznych. Przypuszcza się, że prawa miejskie uzyskały pod koniec XIV wieku - w każdym razie w 1406 roku król Władysław Jagiełło przeniósł im prawo miejskie z polskiego na niemieckie typu średzkiego. Przez wiele stuleci miejscowość pozostawała w rękach właścicieli prywatnych, m.in. Myszkowskich, Korycińskich i Męcińskich. Mieszkańcy Żarek zajmowali się handlem, rzemiosłem i uprawą ziemi. Od połowy XVI stulecia wielką renomą cieszyły się żareckie jarmarki i cotygodniowe targi. Podczas rozbiorów w mieście powstało kilka zakładów przemysłowych, duże znaczenie zyskała też społeczność żydowska. Po powstaniu styczniowym władze carskie odebrały Żarkom prawa miejskie, a na ich przywrócenie trzeba było czekać do 1949 roku. Układ urbanistyczny Żarek, z rynkiem (funkcjonującym obecnie pod nazwą placu Jana Pawła II) i siecią przyległych ulic, ukształtował się już pod koniec średniowiecza - chociaż w późniejszych stuleciach ulegał modyfikacjom. Plac rynkowy ma kształt trapezu; uwagę zwracają, wyrastające z płyty rynku, fragmenty kamiennych murów, które należały albo do budynku dawnego ratusza, albo są pozostałością hali targowej. Jednak najciekawszym przyrynkowym obiektem jest - stojący po wschodniej stronie - kościół parafialny pod wezwaniem Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza. Warto także zwrócić uwagę na zwartą zabudowę centrum, przed wojną zamieszkanego głównie przez Żydów. Ciasny labirynt uliczek i domy wręcz przyklejone do siebie do dzisiaj zachowały swój dawny koloryt. Od czasów powojennych ważną rolę w mieście pełni, wytyczony we wschodniej części miasta, plac targowy. W jego pobliżu znajdziemy żarecki ewenement, czyli zespół kamiennych stodół z przełomu XIX i XX wieku, które należały do mieszczan zajmujących się działalnością rolniczą.
Szlak Kultury Żydowskiej w Żarkach powstał staraniem wojewódzkich i miejsko-gminnych władz samorządowych. Opowiada o historii miejscowych Żydów oraz miejscach z nimi związanych. Punkt startu ulokowano przy ul. Koziegłowskiej, w sąsiedztwie Urzędu Miasta i Gminy Żarki. Tutaj odnajdziemy pierwszą polsko-angielską tablicę informacyjną. Mówi ona o początkach miejscowości oraz osiedlaniu się w niej ludności żydowskiej. Dowiemy się m.in., że pierwsi Żydzi zamieszkali w Żarkach już w XVII wieku, szybko zorganizowali tutaj własną gminę, a ich liczba w drugiej połowie XIX wieku przekraczała 60 procent ogółu mieszkańców. Pierwszy przystanek przewidziano przy ul. Częstochowskiej 49. W kamienicy pod tym adresem podczas II wojny światowej rodzina Płaczków ukrywała Eli Zborowskiego. Po wojnie została uhonorowana tytułem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Następnym miejscem pamięci jest plac przy ul. Górki, gdzie kiedyś znajdował się tzw. Stary Kirkut. Z tablicy dowiemy się m.in. o tradycjach pogrzebowych polskich Żydów. Nieco dalej, przy ul. Polnej, umieszczono trzecią tablicę informacyjną – tym razem poświęcono ją kirkutowi na Kierkowie. Zachowało się na nim około 900 macew z XIX i XX wieku. Kolejny przystanek zaplanowano w pobliżu budynku domu kultury, przed wojną bowiem służył on Żydom jako synagoga. Przystanek piąty przybliża nam życie codzienne ludności żydowskiej w ich domach i zakładach rzemieślniczych, ulokowanych na przyrynkowych uliczkach. Tablica końcowa to zarazem ostatni rozdział historii miejscowych Żydów – getto w domach przy Starym Rynku i śmierć w Treblince lub w masowych egzekucjach. Organizatorzy szacują, że przejście całego szlaku powinno zająć do 1,5 godziny.
Żarki są niedużym miastem na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Historia miejscowości sięga bardzo odległej przeszłości; tworzyli ją przedstawiciele wielu narodowości i wyznań. Pierwsze wzmianki o Żarkach pojawiają się w XIV wieku. Być może już wtedy były miastem, ale pewne informacje o tym fakcie mamy dopiero z wieku następnego. Osada przez stulecia rozwijała się w oparciu o handel i rzemiosło. Pod koniec XVI wieku, lub na początku XVII, w Żarkach osiedlili się pierwsi Żydzi. Ich rola stała się wkrótce bardzo znaczna. W XIX wieku tworzyli zręby uprzemysłowienia tego regionu. Pod koniec stulecia stanowili ponad 60 procent ogółu mieszkańców Żarek. Tutejsi Żydzi przez stulecia przynależeli do gminy wyznaniowej w Lelowie. Jednak bardzo wcześnie posiadali bożnicę, kirkut i szpital. W XIX wieku żareccy wyznawcy judaizmu zapełniali aż trzy synagogi. Jedna z nich, po licznych przebudowach, zachowała się, służąc dziś jako dom kultury. Podczas długich dziejów tutejszych Żydów powstały trzy cmentarze. Po najstarszym nie został żaden ślad. Drugi kirkut – przy ul. Górki - został zrównany z ziemią już po II wojnie światowej. Na jego terenie postawiono pomnik z wmurowanym fragmentem jedynej odnalezionej macewy. Data na niej wyryta informuje nas, że kirkut założono już w XVII wieku. Na najmłodszym cmentarzu – położonym przy ul. Polnej - odnajdziemy nagrobki z wieku XIX i XX. Zajmuje on obszar 1,5 ha. Zinwentaryzowano około 700 nagrobków, najczęściej w formie typowej macewy lub obelisku. Wykonane są z piaskowca, granitu, marmuru, lub betonu - nie zachowały się żeliwne. Warto zwrócić uwagę na cenne przykłady żydowskiej sztuki sepulkralnej: rzadkie motywy symboliczne czy napisy w języku polskim i hebrajskim – ale nawet z zastosowaniem dat zapisanych cyframi arabskimi.
Pierwsi wyznawcy religii mojżeszowej pojawili się w tej części państwa polskiego już w czasach średniowiecznych. W Żarkach, ówcześnie niedużym mieście rolniczo-rzemieślniczym, Żydzi osiedlili się być może już w XVI wieku i wznieśli wtedy pierwszą synagogę. W następnym stuleciu istniał już tutaj kahał, czyli gmina żydowska. Według danych z 1741 roku, miasto zamieszkiwało wówczas 113 dorosłych Żydów, a służył im drugi dom modlitwy, w którym ulokowano również cheder – elementarną szkołę religijną. Dokumenty z końca XVIII stulecia poświadczają, że w Żarkach funkcjonowały dwie synagogi, szkoła religijna i cmentarz. W XIX wieku nastąpił rozwój przemysłowy Żarek. Duży w tym udział ludności żydowskiej, która wkrótce zaczęła w mieście przewyższać liczebnością Polaków. Żydzi byli wśród najprężniejszych przedsiębiorców, zajmowali się także rzemiosłem i handlem; zamieszkiwali głównie Rynek i przylegające doń uliczki. Mimo że po I wojnie światowej ich liczba w mieście spadła, wciąż stanowili blisko połowę mieszkańców. Kres obecności Żydów w Żarkach położył Holocaust. Nowa, trzecia z kolei, synagoga w Żarkach stanęła w roku 1870 przy dzisiejszej ul. Moniuszki. Przez długi czas funkcjonowała w sąsiedztwie starszej, zbudowanej w stylu klasycystycznym, a wyburzonej dopiero po II wojnie światowej. Nowy budynek postawiono na planie prostokąta, w charakterystycznym stylu mauretańsko-neoromańskim. Cechą wyróżniającą go były dwie wieżyczki, wybudowane po bokach głównej elewacji. Wygląd budynku zmieniła przebudowa z lat 50. ubiegłego wieku. W środku zachował się oryginalny układ pomieszczeń. Od zachodu znajduje się przedsionek, nad którym ulokowano babiniec. Dalej widzimy wielką salę modlitewną z wnęką w ścianie wschodniej (umieszczano w niej Torę). Przed kilkudziesięciu laty pośrodku sali stała też bima. Podczas II wojny światowej synagoga została zniszczona. Po odbudowie zaadaptowano ją na potrzeby Miejskiego Domu Kultury (m.in. przedłużając budynek).
Żarki są niedużym miastem na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Historia miejscowości sięga bardzo odległej przeszłości; tworzyli ją przedstawiciele wielu narodowości i wyznań. Pierwsze wzmianki o Żarkach pojawiają się w XIV wieku. Być może już wtedy były miastem, ale pewne informacje o tym fakcie mamy dopiero z wieku następnego. Osada przez stulecia rozwijała się w oparciu o handel i rzemiosło. Pod koniec XVI wieku, lub na początku XVII, w Żarkach osiedlili się pierwsi Żydzi. Ich rola stała się wkrótce bardzo znaczna. W XIX wieku tworzyli zręby uprzemysłowienia tego regionu. Pod koniec stulecia stanowili ponad 60 procent ogółu mieszkańców Żarek. Tutejsi Żydzi przez stulecia przynależeli do gminy wyznaniowej w Lelowie. Jednak bardzo wcześnie posiadali bożnicę, kirkut i szpital. W XIX wieku żareccy wyznawcy judaizmu zapełniali aż trzy synagogi. Jedna z nich, po licznych przebudowach, zachowała się, służąc dziś jako dom kultury. Podczas długich dziejów tutejszych Żydów powstały trzy cmentarze. Po najstarszym nie został żaden ślad. Drugi kirkut – przy ul. Górki - został zrównany z ziemią już po II wojnie światowej. Na jego terenie postawiono pomnik z wmurowanym fragmentem jedynej odnalezionej macewy. Data na niej wyryta informuje nas, że kirkut założono już w XVII wieku. Na najmłodszym cmentarzu – położonym przy ul. Polnej - odnajdziemy nagrobki z wieku XIX i XX. Zajmuje on obszar 1,5 ha. Zinwentaryzowano około 700 nagrobków, najczęściej w formie typowej macewy lub obelisku. Wykonane są z piaskowca, granitu, marmuru, lub betonu - nie zachowały się żeliwne. Warto zwrócić uwagę na cenne przykłady żydowskiej sztuki sepulkralnej: rzadkie motywy symboliczne czy napisy w języku polskim i hebrajskim – ale nawet z zastosowaniem dat zapisanych cyframi arabskimi.
Żarki są niedużym miastem na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Historia miejscowości sięga bardzo odległej przeszłości; tworzyli ją przedstawiciele wielu narodowości i wyznań. Pierwsze wzmianki o Żarkach pojawiają się w XIV wieku. Być może już wtedy były miastem, ale pewne informacje o tym fakcie mamy dopiero z wieku następnego. Osada przez stulecia rozwijała się w oparciu o handel i rzemiosło. Pod koniec XVI wieku, lub na początku XVII, w Żarkach osiedlili się pierwsi Żydzi. Ich rola stała się wkrótce bardzo znaczna. W XIX wieku tworzyli zręby uprzemysłowienia tego regionu. Pod koniec stulecia stanowili ponad 60 procent ogółu mieszkańców Żarek. Tutejsi Żydzi przez stulecia przynależeli do gminy wyznaniowej w Lelowie. Jednak bardzo wcześnie posiadali bożnicę, kirkut i szpital. W XIX wieku żareccy wyznawcy judaizmu zapełniali aż trzy synagogi. Jedna z nich, po licznych przebudowach, zachowała się, służąc dziś jako dom kultury. Podczas długich dziejów tutejszych Żydów powstały trzy cmentarze. Po najstarszym nie został żaden ślad. Drugi kirkut – przy ul. Górki - został zrównany z ziemią już po II wojnie światowej. Na jego terenie postawiono pomnik z wmurowanym fragmentem jedynej odnalezionej macewy. Data na niej wyryta informuje nas, że kirkut założono już w XVII wieku. Na najmłodszym cmentarzu – położonym przy ul. Polnej - odnajdziemy nagrobki z wieku XIX i XX. Zajmuje on obszar 1,5 ha. Zinwentaryzowano około 700 nagrobków, najczęściej w formie typowej macewy lub obelisku. Wykonane są z piaskowca, granitu, marmuru, lub betonu - nie zachowały się żeliwne. Warto zwrócić uwagę na cenne przykłady żydowskiej sztuki sepulkralnej: rzadkie motywy symboliczne czy napisy w języku polskim i hebrajskim – ale nawet z zastosowaniem dat zapisanych cyframi arabskimi.